Ya da en farklı evlilik teklifini nasıl alabilirsiniz bir düşünün.. :)
İşte size yarattığı eserler ve onların bakışları ile çözülemezliği hissettirecek bir sanatçı daha: Alexa Meade.
1986 doğumlu, Amerikalı genç sanatçı, 2009 yılında siyaset bilimi bölümünden mezun olmaya ramak kala "gölgelerden" etkilenerek başladığı sanat dokunuşlarına resimle alakalı hiç bir eğitim almadan devam etmiş. Onu diğer bir çok sanatçıdan farklı kılan ise; tuval olarak öznenin kendisini kullanması. Onun sanatı için bedenler ve boyalar kafi..
Örneğin, siyah beyaz görünen kişi Alexa Meade'nin eserlerinden biri.
Ve sokakta bu pozu veren bir kişiden farklı değil...
Bu yazıda Alexa Meade'nin etkilendiği, Fransızca göz aldanması anlamına gelen "trompe l'oeil" üzerine bilgi verirken Gegenfurtner'ın "Beyin ve Algılama" eserinden yararlanmak isterdim. Ancak baskısı kalmadığı için internetten alıntıları yazımda paylaşacağım.
"Romalı yazar Plinius'un aktardığına göre, milattan önce beşinci yüzyılda yaşamış olan Yunanlı ressam Zeuksis rakibi Parrhasios'la girdiği bir iddia sonucu yaptığı tabloda üzümleri öylesine gerçekçi resmetmiştir ki, kuşlar tablonun üzerine konup üzümleri yemeye kalkmışlardır. Bunun üzerine Parrhaisios Zeuksis'i kendi yaptığı tabloya bakmaya davet etmiştir. Zeuksis sözde tablonun önünde asılı duran perdeyi kaldırmak istediğinde, perdenin gerçekten varolmadığını, resmedilmiş olduğu tespit etmiştir.
Bir tabloya baktığımızda bir yandan resmin bize sunduğu sahneyi görürüz, bir yandan da gördüğümüz bu sahnenin boya ve fırça ile çizilmiş olduğunu farkederiz.Gölgelendirmeler ve perspektif yoluyla resme bir derinlik algısı verilse de, yine de baktığımız resmin boya ve fırça ile yapılmış duvar üzerinde asılı duran bir tablo olduğunu hissederiz. Tabloda baktığımız resim bize son derece gerçekçi görünebilir ama yine de "gerçek gibi" görünmez. Tabloda resmedilmiş bir böceği gördüğümüzde, onu duvarın üzerinde duran bir böcek sanıp çığlık atmayız ya da duvardaki tabloda resmedilmiş bir portreye baktığımızda onu odamızın duvarına yaslanıp bizi izlemekte olan biri gibi algılamayız. Bu bir çift taraflı algı duyumsamasıdır.
Ancak nadiren de olsa bir tabloda resmedileni "gerçek gibi" algılayabiliriz.
Ancak nadiren de olsa bir tabloda resmedileni "gerçek gibi" algılayabiliriz.
Gerçeğine aşırı derece yakın resmedilmiş bir nesneyi ise, eğer resmi hareketsiz durduğumuz bir noktadan izliyor ve aradaki mesafenin büyüklüğü yüzünden resmin yüzeyini tam olarak algılayamıyorsak, binoküler derinlik algımız kısıtlı ise ve resim çevresine çok büyük bir uyum sağladıysa ve biz bu yüzden onu çevreden ayıramıyorsak, gerçek sanabiliriz.
İşte bu yanılsamacı resme "trompe-l'oeil" denir. " *
Ayrıca sanatçının sanat çalışmalarına nasıl başladığını aktarırken; sanatçının enerjisinin izleyiciye geçtiği, daha iyisinin yazılamayacağını düşündüğüm sunumdan yararlanacağım. İlgilenirseniz: http://www.ted.com/talks/alexa_meade#t-399678
"Resme dikkatli bakın. Bu resimde gördüğünüzden fazlası var. Evet, akralik boya ile yapılmış bir adam resmi, fakat resmi tuval üzerine yapmadım. Resmi doğrudan adamın üzerine yaptım. Benim sanatımda tuvalin yeri yok. Eğer portrenizi yapıyorsam; onu sizin üzerinize, bedeninize yaparım. Yani muhtemelen kulaklarınızın içi boya ile dolacak, çünkü kulağınızın üzerine kulağınızın resmini yapmam gerekiyor. Bu karede yer alan her şey, model, giysiler, sandalyeler, duvar boya ile kaplı ve bu boya doğrudan altındakini yansıtıyor. Böylece üç boyutlu bir kareyi iki boyutlu bir resme dönüştürebiliyorum. Resmin fotoğrafını hangi açıdan çekersem çekeyim, resim yine de iki boyutlu görünüyor.."
"İnsanları resme dönüştürmenin nereden aklıma geldiğini merak ediyorsunuzdur. Aslında bu işe insanlar ya da resimler yüzünden başlamadım. Nedeni gölgeler. Işığın yokluğu beni büyülüyordu. Işık kaybolmadan önce ona beden kazandırmanın bir yolunu bulmak istedim. Gölgeleri boyama fikri aklıma geldi. Gölgenin arkasına kendi boyadığım şekli saklayabilme fikrini sevdim. Boyadığım gölge ışığın açısı değişene kadar neredeyse hiç görünmüyordu ve değişen ışıkla birlikte aniden belirgin hale geliyordu. Başka nelerin üzerine gölge koyabilirim diye düşündüm. Aklıma arkadaşım Bernie geldi. Fakat sadece gölgeleri boyamak istemedim. Ayrıca ışık alan bölgeleri de boyamak ve arkadaşımın vücudunda gri tonlarda bir harita oluşturmak istedim. Resmin neye benzeyeceğine dair kesin bir görüşüm vardı ve arkadaşımı boyarken bu görüşe sadık kalmaya özen gösterdim. Fakat gözlerimin önünde ışıldayan bir şey vardı. Neye baktığımdan tam emin değildim. Sonra durup resme uzaktan bir baktım. Büyülenmiştim. Arkadaşımı resme dönüştürmüştüm. Gölge boyamak isterken bütün bir boyutu çökerterek ortadan kaldıracağımı ve yaptığım resme arkadaşımı ekleyerek onu resme dönüştüreceğimi hayal bile edemezdim."
"Ama kendimle biraz çelişiyordum. Keşfettiğim şey beni çok heyecanlandırıyordu, fakat siyaset bilimi bölümünden mezun olmak üzereydim ve hayalim her zaman Washington'a gidip, masa başı bir işte hükümet için çalışmak olmuştu. Şimdi neden bu her şeyi berbat etmek zorundaydı? Zor bir karar aldım ve mezuniyetten sonra Capitol Hill'e gitmek yerine ailemin evinde bodrum katına yerleşerek resim yapmayı öğrenmeye başladım. Nereden başlayacağımı bilmiyordum. En son 16 yaşındayken yaz kampında resim yapmıştım. Eski ustaları kopya ederek ya da bir tuvalin üzerine defalarca alıştırma yaparak resim yapmayı öğrenmek istemedim. Çünkü benim için bu proje bunlarla ilgili değildi. Bu proje boşluk ve ışık ile ilgiliydi. İlk tuvallerim, tuval olmasını hayal bile edemeyeceğiniz şeyler oldu. Mesela kızartma yemekleri.. Yağlı bir yumurtayı boyamak neredeyse imkansız.. Daha da zoru greyfurttaki asitin üzerine boya yapmak. Asit, fırça darbelerimi görünmez mürekkep gibi siliyordu. Boya saniyeler içerisinde kayboluyordu."
"İnsanları boyamak istediğimde ise onlara günlerimi, bodrum katındaki stüdyomda tost üzerinde boya yapmakla geçirdiğimi göstermekten biraz utanıyordum. Kendi üzerinde alıştırma yapmak bana daha mantıklı geldi."
"En beğendiğim modellerimden biri emekli yaşlı bir adamdı. Hareket etmeden oturmak ya da kulaklarının boya ile dolması onu rahatsız etmiyordu. Ayrıca sergi için metro gibi umumi yerlerde çıkmaktan da pek utanmıyordu."
"Bu süreçte çok eğleniyordum. Tüm bu farklı biçimlerde kendime resim yapmayı öğretiyordum. Başka neler yapabileceğimi görmek istedim. İş ortağım Sheila Vand ile bir araya geldik ve daha orjinal bir yüzeyde resim yapma fikri aklımıza geldi.. Süt üzerinde. Bir havuzu sütle doldurduk. Sheila havuza girdi ve onu boyamaya başladım. Her defasında hiç beklenmedik bir görüntü ortaya çıkıyordu. Resmin neye benzeyeceğine dair kesin bir fikrim vardı ve ona uygun şekilde boyuyordum; fakat Sheila sütün üzerine uzanır uzanmaz her şey değişiyordu. Boya sürekli sulanıyordu. Biz de savaşmak yerine durumu kabullendik. Sütün bizi nereye götüreceğini ve durumu telafi ederek nasıl daha iyi bir görüntü ortaya çıkaracağını seyrettik.."
"Bazen Sheila sütün içine uzandığında kollarındaki boyalar tamamen yıkanıyordu. Biraz sakarca görünüyor olabilir ama çözüm yolumuz kollarını saklamak oldu. Bir keresinde, Sheila'nın saçları o kadar fazla sütle bulaştı ki süt yüzündeki tüm boyayı bulandırdı. Bu sefer de yüzünü sakladık. Bulduğumuz çözüm yolu el çizemediği için sinirlenen bir çocuğun ellerini ceplerine saklamasına benzese de, ortaya çıkan sonuç, hayal bile edemeyeceğimiz kadar zarifti."
"Süt projesine başladığımızda ve ben bu sürece başlarken masa başı bir işte siyaset ile uğraşma hayalimin bir gölgeye takılacağını; ardından insanları resme dönüştüreceğimi ve süt dolu bir havuzda insanları boyayacağımı tahmin edemezdim. Yine de, gün yüzüne çıkmış olan şeylerden öteye bakmaya istekliyseniz alışılagelmişin içinde olağan dışıyı, yüzeyin altında gözünüzle gördüğünüzden daha fazlasının olabileceğini fark etmeniz beklenmedik bir şey değil."
Son olarak ise sanatçımız eseri olan bir çiftin evlenme teklifine şahit olmuş :)
İlginize teşekkür ederim.
Sevgi ile..
Cansen Yelesen
Kaynakça: * Gegenfurtner, K., Beyin ve Algılama (Çev. Barış Konukman), İnkılap Yayınevi, İstanbul, 2005.
https://eksisozluk.com/trompe-loeil--1077154?nr=true&rf=trompe-l%27oeil
http://www.ted.com/talks/alexa_meade#t-399678
Fotoğraflar: https://www.flickr.com/photos/alexameade/with/8223762719/
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder